تب خبرسازی در روابط عمومی ها/ نمی خواهند جای خالی مدیران حس شود!

به گزارش خبرنگار مهر، در اوضاع نابسامان خبری این عصر که به شدت کمبود اطلاعات درست احساس می شود، نیاز به روابط عمومی ها و البته رسانه های پایبند به اصول حرفه ای  و اخلاقی بیش از گذشته است اما در این میان برخی روابط عمومی ها در خصوص کارآیی و عملکرد سازمان متبوعشان اغراق و بزرگنمایی کرده و در همین راستا دست به خبرسازی جعلی می زنند که قابل تامل است.

اینکه روابط عمومی ها در بزرگنمایی و تعریف و تمجید از دستگاه و مسئولان بالادست خود از هیچ اغراقی کوتاهی نمی کنند حقیقتی کتمان ناپذیر است اما انعکاس خبر و گزارش از قول مدیرانی که در سفر خارج به سر می برند دیگر نوبرانه حوزه اطلاع رسانی محسوب می شود!

"نمی خواهیم جای خالی مدیران احساس شود!" شاید اظهار نظر طنزی است که یکی از آقایان در توجیه این امر ارائه می دهد اما جالب است که برخی روابط عمومی‌ها پا را از "ارسال جوابیه" فراتر گذاشته و خود، اطلاعات نادرست ارائه می دهند.

واقعیت امر این است که اقدام برخی روابط عمومی ها در انتشار اخباری از قول مسئولانی که در سفر کاری خارج از کشور به سر می برند را باید "خبرسازی جعلی" نامید؛ نکته جالب توجه اینکه حتی در برخی از اخبار، مشاهده می شود که مقام مسئول به عنوان منبع خبری، همزمان در محل خدمت و خارج از کشور حضور دارد و یا اخباری منتشر می شود که اعداد و ارقام آن غیرواقعی است که اسم این پدیده را می توان "فریبکاری افکار عمومی" قلمداد کرد.

متخصصان علوم ارتباطات بر این عقیده اند که خبرسازی جعلی علاوه بر اینکه نقض اصول اولیه روزنامه نگاری است اعتماد میان رسانه ها و روابط عمومی سازمان ها و نیز افکارعمومی با رسانه ها را خدشه دار می کند.

از منظر علم  روابط عمومی، اگر کارگزار روابط عمومی بتواند در ارتباطات خود با رسانه ها و افکار عمومی ایجاد اعتماد کند، بدون شک در انجام وظایف محوله نیز موفق خواهد بود که در این میان دوری از فریبکاری، پایه و اساس یک رابطه سالم و پایدار را فراهم خواهد آورد.

هرچند که شاید کارگزار روابط عمومی سعی کند بسیار مهربان، با نزاکت و با ملاحظه باشد و ظاهراً کارها بر وفق مراد او پیش رود، اما ارتکاب به رفتارهایی که باعث ایجاد بی اعتمادی بین روابط عمومی ها و رسانه ها می شود هیچ توفیقی در فرایند ارتباطی ایجاد نکرده و در نهایت منجر به بلند شدن دیوار بی اعتمادی خواهد شد.

از سوی دیگر کارگزاران روابط عمومی دارای نقشی اساسی در مسئولیت های اجتماعی هستند و روابط عمومی بدون رعایت اصول حرفه ای و اخلاقی، قابل تصور نیست؛ شاید بر همین اساس بتوان گفت که معیار اصلی سنجش روابط عمومی، اخلاق است و بدون در نظر گرفتن نظام اخلاقی، نقش روابط عمومی کامل نخواهد بود.

خبرسازی جعلی مصداق عملکرد غیرحرفه ای روابط عمومی هاست

یک مدرس ارتباطات و محقق حوزه روابط عمومی در این زمینه گفت: خبرسازی جعلی و فریب افکار عمومی، مصداق عملکرد غیرحرفه ای روابط عمومی هاست.

دکتر حمید شکری خانقاه در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: انتشار خبر که عناصر زمان و مکان آن دستکاری شده باشد، اقدامی غیرحرفه ای بوده و رسالت حرفه ای بودن کار روابط عمومی ها را زیر سوال می برد.

وی اتخاذ این روش در انتشار اخبار را نوعی بی اخلاقی نیز دانست و گفت: هم اکنون در دنیا اعتبار خبرها به موثق بودن منابع و صحت اخبار است و یکی از دلایلی که رسانه های داخلی کم تاثیر و یا بی تاثیر شده اند را باید در همین عامل جستجو کرد.

این محقق حوزه روابط عمومی، بی توجهی روابط عمومی ها به رعایت اخلاق و رسالت حرفه ای را زمینه ساز ایجاد بی ثباتی در افکار عمومی خواند و افزود: روابط عمومی های خبرساز با دستاویز قراردادن رسانه ها، اخبار ساختگی و جعلی را منتشر می کنند که توجه بیش از گذشته رسانه ها به این امر ضروری است.

دکتر شکری خانقاه، روابط عمومی های مایل به انجام این شیوه اطلاع رسانی را روابط عمومی های ابزارگرا و فاقد استراتژی ارتباطی معرفی کرد و افزود: اطلاع رسانی توسط این دسته از روابط عمومی ها فقط اطلاع رسانی خام بوده که بر رویدادسازی و سپس خبررسانی استوار است.

وی افزود: تداوم کار اطلاع رسانی به این شکل علاوه بر ناکارآمد و بی تاثیر کردن رسانه ها، جایگاه حرفه ای روابط عمومی ها را زیر سوال برده و اعتماد افکار عمومی به رسانه ها را خدشه دار می کند.

نقض اصول روزنامه نگاری نگاه سطحی به مسئولیت حرفه ای روابط عمومی است

یک استاد دیگر علوم ارتباطات نیز گفت: بی توجهی به رعایت اصول روزنامه نگاری در کار اطلاع رسانی، نگاه سرسری و سطحی به مسئولیت حرفه ای روابط عمومی است.

دکتر محمدمهدی فرقانی در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: سه اصل صحت، روشنی و جامعیت باید در انتشار خبرها مورد توجه قرار گیرد و بی توجهی به هر یک از این اصول در حقیقت نقض اصول روزنامه نگاری است.

وی توجیهاتی از این دست که رویداد خبری 10 روز قبل رخ داده و هم اکنون خبر آن منتشر می شود را غیرقابل قبول و نادرست توصیف کرد و افزود: یکی از ارزش های مهم خبری، تازگی رویداد است و اگر روابط عمومی بی اخلاق خبری را پس از 10 روز منتشر کند در حقیقت این اصل پذیرفته شده ژورنالیسم را نقض کرده است.

این استاد ارتباطات گفت: خبر یک رویداد، باید در کمترین زمان ممکن منتشر شود و بی توجهی به این مهم، نادیده گرفتن یکی از معیارهای بنیادی در روزنامه نگاری است.

دکتر فرقانی با اشاره به اینکه فریب افکار عمومی با انتشار اخبار فاقد صحت، اعتماد بین مخاطب و رسانه را از بین می برد، رسانه ها را مسئول تحقیق و بررسی صحت و سقم اخبار دانست و افزود: امروزه که اساس سرمایه هر رسانه ای اعتماد مخاطب است این گوهر گرانبها باید به خوبی محافظت شود.

***

فعالیت روابط عمومی های پایبند به اصول اخلاقی و حرفه ای به عنوان یکی از منابع مهم خبری رسانه ها در جامعه امروز که با کمبود اطلاعات صحیح روبروست می تواند دریچه ای بسوی آگاهی باشد.

در این شرایط است که یک روابط عمومی متعهد باید خود را در برابر مخاطبان رسانه ها مسئول بداند و با تعهد به اصول روزنامه نگاری و وفاداری به آن، از خبرسازی جعلی و فریب افکار عمومی پرهیز کرده و اعتماد رسانه ها و افکار عمومی را خدشه دار نکند.